Van De Pechvogel tot het Blok aan het Been: Zo waren de lijfstraffen in het onderwijs vroeger

Lijfstraffen waren vroeger op school de normaalste zaak van de wereld. Als je niet luisterde dan stond je wat te wachten, en soms bleef het niet bij een simpele tik op de vingers. Als je dan met een blauwe reet thuis kwam dan kon je beter meteen naar je slaapkamer, want anders haalden je boze ouders ook nog even een liniaal uit de kast, en die gebruikten ze niet om je op te meten.

In 1820 kwam er een verbod op lijfstraffen, maar niet iedere leraar hield zich daaraan. Harde tucht was nu eenmaal nodig om dat jonge tuig in het gareel te houden. Tegenwoordig is het een taboe, een leraar dat een kind slaat is uit den boze. Maar daar dachten ze vroeger dus anders over. We zetten een paar straffen op een rij.

De pechvogel

Als je niet luisterde dan had je een probleem. En al helemaal als de leraar woedend een vogel van stof, gevuld met zand, naar je hoofd gooide. Deze moest je namelijk terugbrengen naar de leraar, en dat wilde je niet, want hij stond je dan op te wachten met een stok, of het dikste boek uit de boekenkast, of iets anders wat keihard was.

De plak

De schoolbanken in die tijd waren duurzaam, van prima kwaliteit en een ware hel om op te zitten als je even daarvoor was afgeranseld met de plak. Deze was namelijk even duurzaam en van een prima kwaliteit hout. Als je brutaal of ongehoorzaam was dan mocht je even voorover bukken, met je broek op je enkels. De klap die je daarna voelde konden ze ongetwijfeld een paar klassen verderop nog horen.

De roede

In je neus peuteren werd waarschijnlijk een onmogelijke opgave als je handen waren bewerkt met de roede. Als een leraar het nodig vond dan moest je met beide handen voor hem staan (handpalmen naar beneden) en geselde hij je stoute vingertjes met een dunne tak, of takken. Als hij een liniaal bij de hand had dan kon dat ook worden gebruikt, zolang de tranen maar in je ogen sprongen bij elke klap.

Schaamte als straf

Niet alleen fysieke straffen werden op school vol overgave gegeven, ook psychische straffen werden toen als uitermate effectief gezien. Er werd in die tijd vaak ingespeeld op het schaamtegevoel van het kind, zo zou de belhamel zich de volgende keer wel twee keer bedenken voordat hij de regels wilt overtreden.

Het ezelsbord

Als je iemand had geplaagd, of iets anders doms had gedaan dan kreeg je een zwaar bord om je nek gehangen waarop stond wat je had geflikt en dat je daarom een ‘domoor’ was. Zo kon je dan de hele dag blijven staan, in de hoek van de klas. Soms moest je buiten de school staan, zodat de hele buurt kon zien dat je een ongehoorzaam kind was geweest.

Het blok aan het been

Als je moest nablijven en strafregels moest schrijven totdat je scheel zag kon het gebeuren dat je een blok aan je been kreeg. Dit was een grote houten blok met metalen schakels. Je kon geen kant op, dus kon de leraar even genieten van zijn welverdiende rust in de kantine terwijl jij potjes inkt aan het leegschrijven was. Het meest vervelende was dat je niet wist wanneer je naar huis mocht.

Stoute kinderen krijgen honger, dus je kon je beter gedragen. Tegenwoordig valt het niet meer te rechtvaardigen om fysiek of mentaal geweld te gebruiken tegen een kind, dus ook niet als je een leraar bent dat tot het uiterste wordt gedreven door dat tuig van de richel. Even tot tien tellen, een extra kop kamillethee of de schoolpsycholoog biedt uitkomst als je de orde even niet meer kunt handhaven. In deze tijdsgeest is het niet anders.

Hey AI! Welke schoolstraffen zijn tegenwoordig het meest voorkomend in de wereld?

De soorten straffen die op scholen worden toegepast, variëren sterk afhankelijk van de locatie, de cultuur en het overheidsbeleid. Hier zijn enkele van de meest voorkomende soorten straffen die over de hele wereld kunnen worden aangetroffen:

Westerse Wereld:

1. Nablijven: Studenten moeten na schooltijd blijven om strafwerk te maken of andere taken te voltooien.
2. Strafwerk/Strafregels: Schrijven van zinnen of een essay over het gedrag.
3. Tijdelijke of permanente schorsing: Tijdelijke verwijdering uit de school, soms gevolgd door een permanent verbod.
4. Berisping: Een officiële waarschuwing van de schoolleiding.
5. Oudergesprekken: Ouders worden op de hoogte gebracht en soms naar school geroepen voor een gesprek.

Azië:

1. Fysieke Straf: Hoewel het in veel landen illegaal is, wordt fysieke straf nog steeds toegepast in sommige Aziatische landen.
2. Mondeling berispen: Openbare berisping voor de klas of school.
3. Extra huiswerk of toetsen: Als straf voor slecht gedrag of slechte prestaties.

Afrika:

1. Fysieke Straf: In sommige landen is dit nog steeds gebruikelijk, ondanks internationale druk om het te verbieden.
2. Schoonmaakwerk: Schoonmaken van de klas of schoolterrein als straf.
3. Openbare vernedering: Zoals het dragen van een bord met een boodschap over hun gedrag.

Latijns-Amerika:

1. Ouderbetrokkenheid: Veel scholen in Latijns-Amerika informeren de ouders vrijwel onmiddellijk bij disciplinaire problemen.
2. Tijdelijke Uitsluiting: Tijdelijk niet mogen deelnemen aan bepaalde activiteiten of gebruik maken van bepaalde faciliteiten.
3. Sociale Werkzaamheden: Betrokkenheid bij sociale of gemeenschapsdienst als vorm van straf.

Dit is een algemene schets en is zeker niet uitputtend. Elk land en zelfs individuele scholen binnen die landen kunnen hun eigen unieke benaderingen en beleid hebben als het gaat om straffen.