Geen producten in de winkelwagen.
In 2020 is in Nederland een wet ingevoerd waardoor het mogelijk is om een massaclaim in te dienen tegen bedrijven die de belangen van grote groepen consumenten lijken de schaden. De Consumentenbond heeft na een jaar voorbereidingen een claim ingediend tegen TikTok. Volgens de juristen van de bond kan de kwestie wel drie jaar gaan duren en is een schadeclaim mogelijk tot € 1,5 miljard.
Overigens heeft de consumentenbond een Amerikaanse advocatenfirma in de hand genomen die de procedure op basis van no cure no pay zal afwikkelen. De bond loopt hierdoor zelf geen financiële risico’s indien er geen schadevergoeding zal worden opgelegd.
Waar draait het allemaal om?
Hoewel TikTok inmiddels ook bij ouderen populair aan het worden is, zijn het vooral kinderen die deze app gebruiken. Kinderen kunnen een profiel aanmaken op TikTok en dan zaken delen als berichten, foto’s en video’s. In Nederland mogen kinderen de app niet gebruiken zonder toestemming van de ouders indien ze 13 jaar of jonger zijn. In ons land schat men het aantal gebruikers op 1,3 tot 1,6 miljoen. De app heeft een privé-instelling waarmee je aan kunt geven dat TikTok geen gegevens mag verzamelen van de gebruiker. In de praktijk wordt echter de privacy constant geschonden. Het gaat daarbij dan niet alleen om het profiel, foto’s en video’s, maar ook locatie-gegevens en surfgedrag buiten de app.
Europese acties tegen TikTok
De consumentenbond is niet de enige partij die in Nederland de handelswijze van TikTok onderzoekt. Ook de Stichting Onderzoek Marktinformatie (SOMI) is inmiddels een procedure gestart. In België en Portugal zijn massaclaims in voorbereiding en in andere landen wordt dat overwogen. Ex-President Trump van de Verenigde Staten was een fel tegenstander van de app. Hij eiste zelfs dat de Amerikaanse activiteiten moesten worden overgenomen door een binnenlandse partij. Als dat niet zou gebeuren voor een bepaalde datum zou TikTok compleet verboden worden in de VS. De nieuwe president heeft alle partijen meer tijd gegeven.
Wat doet TikTok met de verzamelde gegevens?
Het zal duidelijk zijn dat het Chinese bedrijf geld wil verdienen met de app en deze niet uitsluitend in het belang van de kinderen is opgezet. Dat blijkt ook wel uit de resultaten. De verzamelde gegevens verkoopt men aan geïnteresseerde partijen. Hierbij zal het vooral om adverteerders gaan voor gerichte reclame. Vooral in de VS maakt zich men ook zorgen over de andere gegevens die men verzamelt. Locaties en surfgedrag in combinatie met profielgegevens kunnen immers ook door de Chinese overheid worden gebruikt. Er zijn al voorbeelden waarbij jonge Amerikanen de toegang tot China is ontzegd vanwege onwelkome opmerkingen op de app.
Het wereldbeeld volgens China
Een tweede probleem is wellicht dat op TikTok de wereld is zoals de machthebbers in China dat graag zien. Kritiek op het land en het politieke systeem daar verwijdert men onmiddellijk. Dat bleek nog niet zo lang geleden toen alle opmerkingen over Oeigoeren werden gewist. De Oeigoeren zijn een moslimminderheid in China en worden volgens onafhankelijke waarnemers stelselmatig onderdrukt. Ook andere zaken die passen in het communistische wereldbeeld worden weggehaald en de gebruiker wordt daarna geblokkeerd.
Wat wil de Consumentenbond met deze claim bereiken?
Het doel van de procedure is gericht op een aantal punten. De bond wil dat TikTok met onmiddellijke ingang stopt met het verzamelen van informatie over Nederlandse jongeren. Daarnaast eist de bond dat men de eerder verzamelde gegevens volledig wist en deze niet langer verhandelt. Tenslotte verwacht de Consumentenbond compensatie vanwege de opbrengsten die TikTok in het verleden realiseerde met informatie, waarvan de gebruikers van de app niet konden weten dat deze in China terecht kwam.
TikTok heeft nog niet gereageerd.
Plaats een reactie