Wat is Prinsjesdag en wat weten we over de troonrede
Saved Read later
Deel dit bericht

Wat is Prinsjesdag en wat weten we over de troonrede?

Het kan je bijna niet zijn ontgaan indien je het nieuws hebt gevolgd, het is vandaag weer Prinsjesdag. Dit jaar is het weer een beetje anders dan anders omdat ‘wij’, de burgers, worden verzocht de straat niet op te gaan, maar braaf thuis te luisteren en te kijken. Ook is een groot deel van de troonrede alweer uitgelekt. Inmiddels is dat alweer heel gewoon geworden terwijl niet zo heel lang geleden het een schokkende gebeurtenis was.

Wat is Prinsjesdag en wanneer is het?

Wat is Prinsjesdag eigenlijk? Er zijn een aantal dingen die je vast nog niet wist over deze dag, die symbool staat voor de parlementaire democratie in ons land. Prinsjesdag is de dag waarop het staatshoofd, de koning in dit geval, de troonrede uitspreekt, binnen de Verenigde vergadering van de Staten-Generaal. Wanneer is het Prinsjesdag? Prinsjesdag wordt altijd gehouden op de derde dinsdag van september. Maar waarom heet het eigenlijk Prinsjesdag, werd de dag vroeger op dezelfde manier georganiseerd en welke bijzondere zaken gebeurden er vroeger op deze dag?

Waarom heet Prinsjesdag zo?

Hoe is de naam Prinsjesdag eigenlijk ontstaan? Stadhouder Willem V, prins van Oranje, vierde op 8 maart zijn verjaardag. Op die dag lieten de patriotten in de republiek der Nederlanden duidelijk zien dat ze zeer prinsgezind waren. Oranje versieringen en grote feesten werden opgedragen aan de prins. Al snel werd 8 maart Prinsjesdag genoemd. Vanaf  1814 werd het gebruikelijk dat op Prinsjesdag de troonrede werd uitgesproken. Dat was net als nu bij het begin van het parlementair jaar. Gedurende vele jaren nam het parlement weer zitting begin mei.

Pas in 1983 werd dat veranderend en nu begint het parlementaire jaar op de derde dinsdag van september. In de periode van 1815 tot 1830 werd de troonrede afwissend in Den Haag en Brussel uitgesproken. Na de onafhankelijkheid van België uitsluitend nog in Den Haag. In 1904 werd voor het eerst een troonrede uitgesproken in de Ridderzaal die daarvoor speciaal was gerestaureerd.

Wat is prinsjesdag

Wat is de troonrede en wat wordt er dan bekend gemaakt?

Wat is de troonrede? De troonrede is eigenlijk een beknopte versie van de plannen van de regering voor het komende jaar. Tot 1848 was Nederland nog geen echte democratie en bepaalde de koning veel wat er in het land gebeurde. De troonrede was in die tijd erg kort en ging met name over de verhouding met andere landen, de staat van het leger en de vloot. Vanaf het moment dat ministers de beslissingen namen, kwamen er steeds meer zaken in de troonrede. Vandaag de dag worden de voornemens van de regering voor het komende jaar bekend gemaakt.  De financiële plannen krijgen een onderbouwing  in de begroting die voorgelegd wordt aan het parlement. Slechts zelden staat er nog een persoonlijke noot over de koninklijke familie in de troonrede. Dat gebeurt alleen op verzoek van de vorst(in) bij vrolijke of trieste familiezaken.

Bijzondere zaken bij Prinsjesdag

Wat gebeurt er als de koning(in) niet beschikbaar is om de troonrede voor te lezen? In de periode 1888 t/m 1890 was koning Willem III verhinderd wegens ziekte. De regentes, de latere koningin Emma, viel voor hem in. Ook koningin Wilhelmina was een paar keer afwezig, een maal wegens zwangerschap en een keer door ziekte.

In 1947 was koningin Wilhelmina zo ontevreden over de minister-president dat ze weigerde te komen, omdat ze wilde dat hij aftrad. Dat gebeurde echter niet en in dat jaar werd besloten dat een commissie uit het parlement de troonrede zou voorlezen indien het staatshoofd om welke reden dan ook ‘verhinderd’ zou zijn.

Bekijk ook:
Feitjes die je nog niet wist over het Koningshuis

Schandaaltjes op Prinsjesdag

Het is vele jaren gebruik dat de troonrede wordt afgesloten met een Leve de koning(in). Dat gebeurde ook in 1932, maar toen werd het driewerf hoera verstoord door leden van de communistische partij. De rest van het parlement loste dit op door spontaan het Wilhelmus in te zetten.

Ook het volgende jaar misdroegen de communistische leden zich, nu al tijdens de troonrede. De commandant van de Haagse politie liet de communisten uit de zaal verwijderen. Het leverde een politieke rel op, maar werkte wel. Nadien bleven de communisten weg of juichten niet mee.

Rosalyn

Rosalyn is schrijfster en vertaalster. Reizen is haar grootste passie. En wat is er nu leuker dan je passie met je werk te combineren? Zowel thuis als onderweg schrijft ze graag over actuele onderwerpen!

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

1.5k

Log In

Or with username:

Forgot password?

Forgot password?

Enter your account data and we will send you a link to reset your password.

Your password reset link appears to be invalid or expired.

Log in

Privacy Policy

Add to Collection

No Collections

Here you'll find all collections you've created before.