Misschien herinner jij je het jaar nog uit de geschiedenis les: in 410 werd Rome belegerd en veroverd door de Visigoten. Daarna was er nog een tijdje sprake van een Romeins keizerrijk in het westen, maar in 476 werd de laatste Romeinse keizer afgezet door zijn eigen soldaten. De glorietijd van het rijk was voorbij en voor Europa lagen de duistere middeleeuwen in het verschiet. Maar hoe verdween nu een rijk dat grote delen van Europa, Azië en Afrika omvatte?
Was van een rijk dat eeuwen de helft van de bekende wereld had beheerst plotseling niets meer over en waarom verdween ook de beschaving en de techniek die Rome zo uniek heeft gemaakt in de eerste eeuwen van onze jaartelling?
Romeinen en barbaren
Het feit dat mannen vandaag de dag in de westerse samenleving kort haar hebben, is niet zomaar een modegril. In de Romeinse tijd kozen legionairs ervoor om de haren kort te snijden. Hierdoor was het voor de tegenstanders niet mogelijk om hen bij de lange haren te grijpen in een man op man gevecht. De overige Romeinse mannen kozen ook voor het korte kapsel omdat ze zich daarmee konden onderscheiden als beschaafde burgers ten opzichte van de barbaren.
Na de val van Rome raakte het gebruik in de vergetelheid en het werd na de renaissance weer nieuw leven in geblazen. Ook veel andere verworvenheden van de Romeinen verdwenen: aquaducten raakten beschadigd en werden niet hersteld, bouwtechnieken met beton raakten in de vergetelheid, net als zaken als het riool, wegen en andere technieken die het leven in een grote stad leefbaar maakten. De manier van leven werd weer barbaars.
Een proces van eeuwen
De barbaren die Rome ten val brachten kwamen niet van over de grenzen van het rijk. Dat is wel zoals het in films vaak wordt weergegeven. Vele stammen woonden al een lange periode in het rijk en leefden vaak zelf ook op een Romeinse manier. Maar na een aantal eeuwen rust ontstonden vanaf het jaar 300 steeds meer problemen. De Aziatische Hunnen rukten op naar Oost-Europa en steeds meer ‘barbaarse volkeren’ werden daardoor verdwenen naar gebieden binnen het Rijk.
Datzelfde rijk werd minder stabiel omdat er steeds vaker militair moest worden opgetreden bij binnenlandse onrust en aan de buitengrenzen. Militaire overwinningen werden toegeschreven aan de keizer, maar voor nederlagen die ook steeds vaker voorkwamen, werden de generaals verantwoordelijk geacht.
Het was dan ook niet onlogisch dat deze generaals vaker een poging deden om zelf keizer te worden. In een tijd dat het rijk begin te wankelen, waren er steeds vaker burgeroorlogen. Al deze gebeurtenissen tezamen zorgde voor een verzwakking van het Rijk. Rome werd in 410 ook nauwelijks verdedigd.
Na de val van Rome
De Romeinse manier van leven verdween niet van de ene op de andere dag. De eerste keizer die weer heerste over een groot deel van Europa werd als een soort opvolger gezien van de vroegere Romeinse keizers: Karel de Grote. Maar een echte periode van rust ontbrak.
Sommige historici leggen de ondergang van het Romeinse rijk nog 1.000 jaar verder in de tijd. Pas in de 15e eeuw werd het Oost-Romeinse rijk verslagen door de Ottomanen.
Plaats een reactie