Wie zijn de Taliban en hoe kon dit gebeuren?
Saved Read later
Deel dit bericht

Wie zijn de Taliban en hoe veroverden zij Afghanistan zo snel?

In de 19e eeuw omvatten de Britse kolonies de halve wereld. De echte parel aan de kroon was echter Brits-Indië. Dat bestond uit het huidige India, Pakistan en Bangladesh. Afghanistan was in de tijd niet veel anders dan vandaag de dag, een verdeeld land waar verschillende krijgsheren de dienst uitmaakten. Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat betekent deze naam? Wat gebeurde er vooraf in Afghanistan en hoe ziet de toekomst eruit?

Er vonden ook met enige regelmaat plundertochten plaats in Brits-Indië en de Britten besloten daar een einde aan te maken. Er werden 3 oorlogen uitgevochten maar het machtige Britse leger slaagde er nooit in om Afghanistan te veroveren. Legendarisch werd de Khyberpas, deze ligt nu 4 kilometer van de Afghaanse grens in Pakistan. Britse journalisten schreven in die tijd dat iedere steen daar doordrenkt was met het bloed van Britse soldaten en Afghaanse strijders. Na afloop van de derde oorlog besloot Groot-Brittannië Afghanistan als een buffer te gebruiken tussen Rusland en Brits-Indië. Er werden geen verdere pogingen gedaan om het land te veroveren.

Hoe is de oorlog in Afghanistan begonnen?

In 1978 nam de democratische volkspartij in Afghanistan via een staatsgreep de macht over. De reactie van de moedjahedien was erg snel. In Afghanistan is 99,7% van de bevolking moslim en de atheïstische communistische machthebbers in Kabul moesten al gauw de hulp inroepen van Moskou.

De Sovjet-Unie viel Afghanistan in 1979 binnen en veroverde met militair superieure middelen in zeer korte tijd alle grote steden. Op het platteland bleven de moedjahedien echter de baas. De Afghaanse vrijheidsstrijders kregen steun van vrijwilligers uit de hele moslimwereld waaronder Osama Bin Laden. De situatie in Afghanistan werd steeds meer een nachtmerrie voor de Russen. Het westen steunde de moedjahedien met moderne wapens zoals stinger raketten om in te zetten tegen de voordien onkwetsbare helikopters.

De Russen raakten steeds meer opgesloten in de steden en de verliezen aan manschappen werden steeds hoger. Indien een Rus door de moedjahedien werd gevangen genomen, betekende dat vrijwel zeker een marteldood. Russische moeders baden dat hun zoon niet naar Afghanistan zou worden gezonden als deze moest opkomen voor zijn dienstplicht. In 1989 trok de Sovjet-Unie de troepen terug uit Afghanistan. Het aantal gesneuvelde militairen lag tussen de 30.000 en 60.000.

Bekijk ook:
Het conflict tussen Israël en Palestina, hoe is het ontstaan?

Wie zijn de Taliban en wat betekent deze naam?

Wie zijn de Taliban eigenlijk? Meteen na de terugtrekking van de Sovjet troepen brak er een burgeroorlog uit in Afghanistan. De Taliban bleek daarin de sterkste partij. Deze groep heeft haar wortels in de grootste bevolkingsgroep in het land: de Pathanen. In het relatief veilige Pakistan worden jongens opgeleid op de moslimscholen. Deze worden onder andere gefinancierd door Saoedie-Arabië en de studenten leren eigenlijk alleen de Koran lezen en worden geïndoctrineerd met ideeën van het extreme soennisme die teruggaan naar de middeleeuwen. Na hun ‘opleiding’ hebben ze eigenlijk geen andere keuze dan strijder te worden en sluiten ze zich aan bij de Taliban. Wat betekent het woord Taliban? Het woord Taliban betekent dan ook niets anders dan studenten. Ook de Taliban kregen Afghanistan overigens nooit volledig onder controle.

Wat deed het Amerikaanse leger in Afghanistan?

De Noordelijke Alliance was na het vertrek van de Russen de grootste tegenstander van de Taliban. Na de aanval op de Twin Towers in 2001 vermoedden de Amerikanen dat Osama Bin Laden zich schuil hield in Afghanistan. Door de Noordelijke Alliantie te steunen met moderne wapens werd de Taliban binnen korte tijd verslagen en werden de grote steden een voor een ingenomen. Het was ook de tijd van een unieke samenwerking tussen de VS en Iran. Nadat de Taliban weer teruggedrongen was naar het platteland, kwam er een aanwezigheid van NAVO-troepen. Deze moesten het land beschermen tegen de Taliban tot er een afdoende leger en politiemacht zou zijn opgebouwd om democratie in het land te garanderen. Na bijna 20 jaar was er echter vrijwel niets veranderd.

Afghanistan Kabul Taliban

De terugtrekking van de Amerikaanse troepen

De Taliban behield haar machtspositie buiten de grote steden. Plaatselijke gouverneurs toonden zich weer krijgsheren en lieten zich niets gelegen liggen aan de gekozen regering in Kabul. President Trump besloot de Amerikaanse troepen terug te trekken. In tegenstelling tot internationale verwachtingen volgde zijn opvolger Biden deze lijn en wenste op deze manier een einde te maken aan deze ‘eeuwige’ oorlog. Gedurende de aanwezigheid in Afhanistan zijn ongeveer 2.000 Amerikanen gesneuveld. Nog voordat de terugtrekking compleet is, staan de Taliban weer in Kabul en lijken de voorgaande 20 jaar weer uitgewist.

Hoe hebben de Taliban zo snel Afghanistan veroverd?

Na de nederlaag tegen de Noordelijke Alliantie gesteund door de Amerikanen trokken de Taliban zich terug op het platteland en ook met name in de bergen aan de grens met Pakistan. Regelmatig waren er aanvallen op het Afghaanse leger en de westelijke bondgenoten. Echter was het vooral wachten tot ook deze ‘bezettingsmacht’ weer zou zijn verdwenen.

Wellicht hebben de Amerikaanse experts echt gedacht dat een legermacht van 300.000 man, uitgerust met moderne wapens en opgeleid in moderne vechtmethodes voldoende zou zijn om de Taliban te bestrijden. Het aantal strijders werd geschat op 60.000 en inmiddels op 100.000. Maar de Taliban vertegenwoordigen ook de grootste bevolkingsgroep, de Pathanen. Het waren vooral de minderheden in Afghanistan die samenwerkten met de westerlingen. Veel Afghanen zoeken net als burgers elders in de wereld rust en vrede en als de Taliban die lijken te bieden, nemen ze de extremistische ideeën op de koop toe. Het Afghaanse leger smolt weg, omdat het in tegenstelling tot de Taliban niets had om voor te vechten. Ook in Kabul zal er waarschijnlijk niet serieus worden gevochten.

Hoe nu verder?

De Taliban blaakt ongetwijfeld van het zelfvertrouwen na het ‘verslaan’ van de VS. De leider mullah Haibatullah Akhundzada is een moslimgeleerde die persoonlijk diverse amputaties en stenigingen heeft bevolen. Als de Taliban het hele land onder controle hebben, zullen ze weer een emiraat stichten op basis van de sharia. Voor vrouwen en minderheden is er dan nog uitsluitend een rol weggelegd in de marge. Ongelovigen hebben niets meer in het land te zoeken en voor Islamitische terroristen biedt Afghanistan weer een veilige haven.

Miljoenen Afghanen die tot de minderheden behoren zullen de grens over vluchten en vanuit veilige bases een guerrilla-oorlog beginnen tegen de Taliban. Voor burgers zal Turkije zal vaak een gewenste bestemming zijn. Honderdduizenden die gevlucht waren voor de Amerikanen zullen terugkomen uit Pakistan op zoek naar wraak. Aan de grenzen zal het onrustig blijven. Rusland wil echter geen onrust in de voormalige moslimrepublieken in het zuiden. Voor Iran is dit nieuwe soennitische emiraat een doorn in het oog. Zelfs China zal een mogelijke beïnvloeding van de Oeigoeren vrezen. Kortom: de eeuwige oorlog zal gewoon doorgaan.

Deel dit bericht
Read later
Rosalyn

Rosalyn is schrijfster en vertaalster. Reizen is haar grootste passie. En wat is er nu leuker dan je passie met je werk te combineren? Zowel thuis als onderweg schrijft ze graag over actuele onderwerpen!

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

1.5k

Log In

Or with username:

Forgot password?

Forgot password?

Enter your account data and we will send you a link to reset your password.

Your password reset link appears to be invalid or expired.

Log in

Privacy Policy

Add to Collection

No Collections

Here you'll find all collections you've created before.