Geen producten in de winkelwagen.
Ook dit jaar stond het nieuws er weer bol van; nieuwe woorden die verwijzen naar ons klimaat. En dan vooral naar de problemen rondom ons klimaat. Het levert nieuwe woorden op: klimaatwoorden.
Van Dale heeft er twee opgenomen in het woordenboek: ‘klimaatspijbelaar' en ‘klimaatdrammer'. Het zijn er slechts twee, uit een lange lijst van nieuwe woorden. Wat betekent het nu precies allemaal?
biobrandstof
brandstof gewonnen uit natuurlijke, hernieuwbare grondstoffen. Biogas ontstaat door vergisting van organisch materiaal, zoals mest of afval, en biodiesel wordt gemaakt van koolzaad- of maïsolie.
biogondiër
iemand die biologische producten koopt en daarmee lekkere, bourgondische maaltijden maakt.
bioplastic
plastic dat gemaakt is uit natuurlijke grondstoffen, zoals zetmeel, en daardoor geheel biologisch afbreekbaar is.
broeikaseffect
effect dat zorgt voor opwarming van de aarde door uitstoot (emissie) van broeikasgassen.
broeikasgas
gas dat bijdraagt aan de opwarming van de aarde; gas dat bijdraagt aan het broeikaseffect, zoals koolstofdioxide en methaan.
circulaire economie
economisch systeem waarin grondstoffen en producten in een gesloten kringloop blijven.
CO2-neutraal
evenveel koolstofdioxide gebruikend als uitstotend; niet meer CO2 uitstotend dan gebruikend in bijvoorbeeld een productieproces.
dikketruiendag; warmetruiendag
dag in de winter waarop mensen worden gestimuleerd om de verwarming een graadje lager te zetten en een dikke trui te dragen.
ecologische voetafdruk
maataanduiding van het effect dat een persoon of gemeenschap heeft op de natuurlijke leefomgeving; effect van menselijke activiteit op de leefomgeving. De ecologische voetafdruk van een gemiddelde Europeaan 3,5 hectare groot is, terwijl er maar 1,7 hectare beschikbaar is per aardbewoner.
ecorexia
obsessie voor duurzaam leven. Mensen met ecorexia slaan zo ver door in hun groene levensstijl dat ze er ongelukkig van worden.
ecotaks
belasting op stoffen die schadelijk zijn voor het milieu; milieuheffing, of belasting op het gebruik van energie; energieheffing.
energieneutraal
evenveel energie opwekkend als verbruikend.
energietransitie
grootschalige overgang van het gebruik van fossiele brandstoffen (olie, aardgas en steenkolen) naar het gebruik van schone en duurzame energiebronnen (zonne-energie en waterkracht).
klimaatakkoord
overeenkomst waarin maatregelen zijn vastgelegd die moeten leiden tot vermindering van de CO2-uitstoot. Er is afgesproken dat de opwarming van de aarde maximaal twee graden Celsius mag zijn.
klimaatdrammer
iemand die hamert op de noodzaak van klimaatmaatregelen.
klimaatontkenner
iemand die klimaatverandering, en dan met name temperatuurstijging, door toedoen van de mens ontkent. Een klimaatontkenner wordt ook wel klimaatnegationist genoemd.
klimaatspijbelaar
leerling die spijbelt om aandacht te vragen voor het klimaatprobleem, en door middel van protestacties de regering aanspoort om snel meer en betere maatregelen te nemen om klimaatverandering af te remmen.
klimaattop, klimaatconferentie
Top is een verkorting van topconferentie, een conferentie op het hoogste (politieke) niveau.
klimaatverandering
verandering van de huidige gesteldheid van de lucht en het weer, zoals veranderingen in neerslag, temperatuur en wind, over een langere periode.
klimaatvluchteling
iemand die om klimatologische redenen zijn land ontvlucht of, al dan niet tijdelijk, verlaat, bijvoorbeeld vanwege droogte, kou, zeespiegelstijging of extreme weersomstandigheden, en naar een andere plaats afreist waar een voor hem gunstiger klimaat heerst.
klimaatwaakhond
instelling die erop toeziet dat de wettelijke bepalingen en de regels op het gebied van het klimaat gerespecteerd worden.
klimaatzonde
feit waaraan iemand zich schuldig maakt dat een negatieve invloed heeft op het klimaat, zoals autorijden, vliegen, lang douchen of vlees eten.
microplastics
microscopisch kleine deeltjes plastic, oftewel stukjes plastic kleiner dan vijf millimeter. Plastic dat in het milieu terechtkomt verteert niet maar breekt zeer langzaam af in microplastics.
milieuzone
gebied in een (binnen)stad waar de toegang beperkt is voor voertuigen die te veel fijnstof en stikstofoxiden uitstoten, zoals oude vrachtwagens en dieselauto's.
nul-op-de-meterwoning
woning die evenveel energie opwekt als verbruikt; energieneutrale woning. Een ander type energiezuinige woning heet passiefhuis: een zeer goed geïsoleerd huis dat efficiënt gebruikmaakt van ‘passieve' zonne-energie.
plasticdieet
dieet om het gebruik van (wegwerp)plastic te verminderen. Voor het eerst in Nederland onder de aandacht gebracht door mensen uit te dagen om maximaal een maand lang wegwerpplastic te weigeren.
plasticsoep
grote hoeveelheid afval van plastic en kunststof die in zee ronddrijft en zeer langzaam in kleine stukjes afbreekt die niet verteren, maar zich op plaatsen waar zeestromen bijeenkomen verzamelen, en op die manier een gevaar opleveren voor de plaatselijke fauna en voor de scheepvaart.
plastictariër
iemand die niets eet en drinkt dat uit een plastic (wegwerp)verpakking komt.
plogging
tijdens het hardlopen afval oprapen. In Nederland werd het ploggingconcept in 2013 geïntroduceerd door de Haarlemse Brigitte Paulissen onder de naam troeptrimmen.
priksafari
wandeling door de stad waarbij zwerfafval opgeruimd wordt met behulp van prikstokken.
stekkersubsidie
subsidie van elektrische auto’s. In april 2019 gebruikte het Algemeen Dagblad het woord en eerder kwam het al voor op de website GeenStijl. Een maand daarvoor schreef Het Parool over de aangekondigde parkeerkorting voor elektrische auto’s in Amsterdam, en noemde dat teslabonus.
tiny house
klein woonhuis dat gebouwd is voor mensen die bereid zijn genoegen te nemen met een beperkte leefruimte, vaak vanuit de behoefte om het milieu te sparen, een kleinere ecologische voetafdruk achter te laten en om een leven te leiden dat minder gericht is op consumeren en verzamelen.
verticaal bos
woontoren in een stad waarbij de buitenzijde van het gebouw uitgerust is met een grote hoeveelheid bomen en planten. Het groen is onderdeel van het ontwerp, en moet onder andere zorgen voor de opname van broeikasgassen en meer biodiversiteit in de stad.
vliegschaamte
schaamte die iemand ervaart als hij of zij gebruikmaakt van het vliegtuig, terwijl er minder milieubelastende alternatieven zijn om zich te verplaatsen, zoals de trein. De positieve tegenhanger van vliegschaamte is dan ook treintrots: gevoel van voldoening dat iemand ervaart omdat hij of zij zich verplaatst met een relatief milieuvriendelijk vervoermiddel. Vliegschaamte kwam in 2018 voor het eerst voor en is een leenvertaling van Zweeds flygskam.
warmtepomp
apparaat dat warmte uit de buitenlucht, het grondwater of de bodem gebruikt om een huis of gebouw te verwarmen en van warm water te voorzien.
waterstof
zeer brandbaar gas dat vrijkomt door elektriciteit door water te voeren (elektrolyse).
zero waste
levensstijl waarbij iemand ernaar streeft om geen of zo min mogelijk afval te produceren.
zure regen
neerslag van verzurende stoffen zoals zwaveldioxide en stikstofoxiden.
Plaats een reactie