Geen producten in de winkelwagen.
De datum van 17 maart komt steeds dichterbij. Iedere Nederlander met stemrecht kan daar dan weer gebruik van maken. Maar ook in ons land is het dit maal anders dan anders. Wie 70 of ouder is, mag ook per post stemmen vanwege de coronacrisis. Dat zijn in ons land 2,4 miljoen potentiële stemmers die het verschil zouden kunnen maken. Bij een aantal partijen wordt al voorzichtig geopperd dat ze bij voorbaat twijfelen aan de uitslag in 2021. Uiteraard zal het voorbeeld van ex-president Trump hierbij een rol spelen. Hoe ging het daar ook al weer?
Trump vermoedt vooraf al fraude
Ook in de VS was het bij de presidentsverkiezingen in 2020 in een groot aantal staten mogelijk om per post te stemmen. Ook hier was het Corona virus de reden om het voor kiezers makkelijk te maken om te stemmen zonder naar een stemlokaal te hoeven. Meteen uitte Trump bezwaren en sprak van mogelijke fraude, al maanden voor de stemming plaatsvond. Dat had ook wel redenen, zij dat deze niet echt met fraude te maken hadden.
Verwacht werd namelijk dat vooral Democraten van deze mogelijkheid gebruik zouden maken. Ook dat was niet zo moeilijk te voorspellen. In de VS mogen de staten de verkiezingen zelf organiseren binnen wettelijke kaders uiteraard. In Republikeinse bolwerken wordt daarvan soms gebruik gemaakt om hordes op te werpen voor Democraten die zich aan de onderkant van de samenleving bevinden. Als werkloze die van voedselbonnen moet leven, ga je immers niet snel een uur reizen naar een stemlokaal in een chique wijk.
Trump verwerpt de uitslag en gaat naar de rechter
Terwijl het tellen van de stemmen nog bezig was, maar duidelijk werd dat Trump niet zou winnen, sprak hij van de grootste fraude ooit in de VS en probeerde via zijn advocaten zelfs het tellen van de stemmen te laten stoppen. Het werd duidelijk dat inderdaad de stemmen per post Biden een meerderheid hadden bezorgd. De inmiddels ex-president zag dat heel anders. Zijn advocaten kwamen met de wildste theorieën.
Er werd gesproken over dozen vol valse poststemmen die plotseling opdoken, stemcomputers waarbij met een druk op de knop 10.000 stemmen voor Trump werden veranderd in Biden. Daarnaast waren er ook geruchten over mensen die twee keer hadden gestemd of stemmen van overleden kiezers of stemgerechtigden die waren verhuisd. Het werd een heel circus dat maar net goed afliep. Maar is de controle in de VS op het tellen van de stemmen dan zo slecht?
Het tellen van de stemmen in de VS
In de Verenigde Staten is het politieke landschap niet te vergelijken met dat in ons land. Er zijn maar twee partijen die er toe doen: Republikeinen en Democraten. Onafhankelijken maken vrijwel nooit een kans bij verkiezingen. De tegenstellingen tussen beide partijen zijn enorm gegroeid en alles wat met verkiezingen te maken heeft, ligt onder de loep. Dat heeft mede te maken met de problemen in Florida een aantal jaren geleden.
De Hoge Raad moest er destijds aan te pas komen om de nieuwe president aan te wijzen. Sindsdien is er juist in de VS enorm veel verbeterd bij het tellen van de stemmen. Dat gebeurt altijd door drie functionarissen, een van beide partijen en een onafhankelijke teller. Het tellen wordt overal met camera’s opgenomen en afgevaardigden van de partijen mogen het proces van afstand bijwonen. Op die manier kon het toch niet misgaan?
De advocaten zien overal fraude
Ondanks de goede controle meenden advocaten van Trump toch overal problemen te ontdekken. De afgevaardigden van de Republikeinen mochten niet dicht genoeg op het tellen staan, beweerden ze. Ook dook er een filmpje op waaruit ondubbelzinnig zou blijken dat er ‘verborgen’ stemmen te voorschijn waren gehaald op rustige momenten tijdens het tellen. Klokkenluiders kwamen naar voren met de wildste verhalen. Uiteraard gingen die allemaal over benadeling van Trump. Maar iedere rechter, ook degenen die door Trump waren benoemd, wezen de eisen van zijn advocaten af. Er was gewoon geen spoortje bewijs voor grootschalige fraude bij de verkiezingen. Ook een aantal Republikeinen hield de rug recht en sprak Trump tegen in zijn niet aflatende beschuldigingen. Dat was beslist iets dat moed vereiste omdat dit het einde kan betekenen van een politieke carrière.
Trump is niet bepaald subtiel en heeft duidelijk gemaakt dat wie zich tegen hem heeft gekeerd daar een politieke prijs voor zal moeten betalen. Gelet op de invloed van de ex-president in de Republikeinse partij is dat geen loze bedreiging. Terwijl Biden inmiddels alweer een tijdje de nieuwe president is, heeft de campagne van Trump beslist sporen nagelaten. Nog steeds denken 50 miljoen aanhangers van Trump dat Biden de verkiezingen heeft gestolen. Ook in andere landen hebben verliezers van verkiezingen zich inmiddels bij de rechter gemeld vanwege onregelmatigheden. Gaat het een trend worden?
Hoe gaat het stemmen in Nederland eigenlijk?
Als je al eens hebt gestemd, weet je hoe het er in een stemlokaal aan toegaat. Er moeten minstens 3 leden van een stembureau aanwezig zijn om jou in de gelegenheid te stellen om je democratische recht uit te oefenen. Jouw identiteit wordt gecheckt, de stempas ingenomen en daarvoor krijg je een stembiljet.
Maar hoe word je lid van een stembureau in Nederland? Dat is eigenlijk heel simpel: je kan je daarvoor melden als je ouder dan 18 bent en van onbesproken gedrag. Politieke voorkeur of achtergrond doet er niet toe. Omdat het niet storm loopt om deze taak uit te voeren, wordt ook vaak aan ambtenaren verzocht om dat werk te doen. Als de stembureaus zijn gesloten, worden de papieren verzameld: stempassen en overgebleven stembiljetten. Deze worden in afgesloten dozen bewaard voor geval er zich problemen zouden voordoen.
Stemmen per post in 2021
Bij de verkiezingen in 2021 is er wel iets net even anders. Ouderen van 70+ kunnen dit jaar per post stemmen. Uiteraard zitten er uitgebreide instructies bij het stembiljet, om dit zo goed mogelijk te laten verlopen. Als de regels niet goed gevolgd worden, kan een stem ongeldig worden verklaard. Bij een proef in Den Haag liep dit bij 6 van de 12 senioren mis. Zij tekenden bijvoorbeeld het gedeelte om te machtigen in plaats van het stembiljet zelf.
Er zijn diverse maatregelen getroffen om het stemmen veilig te laten verlopen, zoals de toegevoegde stempluspas. Toch houdt stemmen per post risico's in, zelfs als dit een beveiligde post betreft. Er is bijvoorbeeld meer risico op beïnvloeding van buitenaf en het stemgeheim is niet 100% verzekerd, omdat het stembiljet per post verzonden wordt.
Het tellen van de stemmen in Nederland
Ook voor het tellen van de stemmen worden vrijwilligers gevraagd. Eerst wordt gecontroleerd of het aantal stemmen overeen komt met het aantal stempassen en de overgebleven biljetten. Daarna begint het tellen, ongeldige biljetten worden apart gelegd en de geldige stemmen op stapeltjes. Als dat gebeurt is worden de resultaten doorgegeven aan een centraal punt. En de controle? Kiezers mogen desgewenst aanwezig zijn bij het tellen, maar daar wordt niet of nauwelijks van gebruik gemaakt tot dusverre. Het worden derhalve om meer redenen spannende verkiezingen dit jaar.
Bekijk ook:
Plaats een reactie