Waarom vallen orka’s boten aan?

De orka is grootste onder de dolfijnen en herkenbaar aan de opvallende zwart-witte tekening op het relatief bolle lijf. De afgelopen tijd was het dier regelmatig in het nieuws, omdat het (zeil)boten aanviel. Waarom vallen orka’s boten eigenlijk aan?

Een paar weetjes over orka’s

• Een volwassen mannetje kan tot 10 meter lang worden en wel 5 ton wegen, voor vrouwtjes geldt ongeveer de helft.
• Vrouwelijke orka’s kunnen wel 80 jaar oud worden. Een jachtgroep wordt vaak aangevoerd door een ervaren grootmoeder, die de overlevingskansen van de groep verhoogt.
• Orka’s komen in vrijwel alle wereldzeeën voor, maar lijken een voorkeur te hebben voor kouder water vanwege de voedselrijkheid.
• In het deel van de aarde waar de zee heerst, staat de orka aan de top van de voedselketen. Ze jagen op vis en alle zeezoogdieren, zoals zeehonden, maar ook jonge walvissen. Ook is aan de kust van Canada wel eens waargenomen dat orka’s elanden vingen die zich in het water waagden.
• Orka’s kennen maar één natuurlijke vijand en dat is de mens. Zelfs grote witte haaien worden door orka’s verdreven uit hun jachtgebied.

Orcas in #Oregon are most often spotted in the waters near Depoe Bay and Newport, but can be spotted coastwide. The first thing you are likely to see is their dorsal fin. 📸: Chanel Hason, @pschanel | #whalewatching #oregoncoast #killerwhale #orcas #orca #newport #PNW pic.twitter.com/6nHApqxfyh

— Elakha Alliance (@ElakhaA) August 4, 2023

De verhouding tussen mens en orka

Voor zover bekend beschouwt de orka mensen niet als prooi. Er zijn zelfs diverse (onbevestigde) verhalen waarbij orka’s drenkelingen hielpen door bijvoorbeeld haaien te verjagen. Aan de andere kant heeft de mens in het verleden relatief intensief op de orka gejaagd. Dat gebeurde met name omdat ze als bedreiging werden gezien voor de visvangst. Ook zijn er meerdere orka’s gevangen om op te treden in dolfinaria. De orka is bijzonder intelligent en laat zich relatief eenvoudig trainen. Er is echter onder natuurbeschermers weerstand ontstaan om dit intelligente dier in gevangenschap te houden en nieuwe vangsten worden afgekeurd.

A pod of 5 killer whales at the eastern end of Scapa Flow this afternoon, viewed from @TheMajesticLine Glen Shiel. Always amazing creatures to see, for both guests & crew. #wildlife #killerwhale #scapaflow @OrkneyHarbours @HWDT_org pic.twitter.com/MuCSeJ1t00

— Saltire Marine Services (@saltiremarine) August 7, 2023

The killer whale

Killer whale is de Engelse bijnaam van de orka en tevens de naam van een film uit 1977. In die film vangt visser Nolan bij wijze van vergissing een zwanger orka-vrouwtje. Hij verwondt haar en orka en jong sterven. Een mannetjes-orka ziet het gebeuren en volgt de visser daarna net zo lang tot hij wraak heeft genomen op Nolan. De groep orka’s terroriseert het vissersdorp en vernielt boten. Een specialiste kan het gedrag niet verklaren, maar de kijker beseft dat het de orka’s om Nolan draait.

De Gibraltar-groep

Sinds ongeveer twee jaar worden met enige regelmaat zeiljachten aangevallen door orka’s in de buurt van Gibraltar. Inmiddels kan dat niet meer als incident worden afgedaan, omdat er meer dan 100 jachten zijn beschadigd, zowel op volle zee als in havens. De aanvallen tonen een duidelijk patroon. Een groep orka’s valt aan op het roer van een zeiljacht.

Gelet op de kracht van volwassen orka’s kan de schade behoorlijk oplopen. Twee jachten zijn zelfs gezonken. Tot dusverre zijn er geen menselijke slachtoffers te betreuren geweest. Experts staan voor een raadsel. Het is bekend dat orka’s gedrag erg snel van elkaar kunnen overnemen, maar de reden is onbekend. Er wordt in de omgeving gefluisterd dat er een orka-jong is verwond door een zeiljacht en dat de intelligente dieren nu wraak nemen. Echter houden experts het ook voor mogelijk dat het niets meer dan een nieuw spel is voor zich vervelende orka’s. Misschien dat de tijd het zal leren.

⚠️ "A #killerwhale, #WhiteGladis, is leading other #orcas to ATTACK yachts around #Gibraltar, already causing two to sink. Researchers have convinced themselves that she was sweet & loving to humans until rammed by a boat or caught in a fishing net. Now she’s out for VENGEANCE. pic.twitter.com/E8RXdwiVBX

— God's Plagues on 🇺🇲 (@tribulation_19) June 2, 2023