Steeds moe op je werk? Deze 5 verrassende oorzaken verslechteren je nachtrust

Gapende collega’s, drukte bij de koffieautomaat en het gevoel dat je werkdag al begint met een achterstand: vermoeidheid is een hardnekkig probleem onder werkenden. En nee, het ligt niet altijd aan te weinig slaap of een volle agenda. Vaak zijn de oorzaken verrassender dan je denkt. Swiss Sense benoemt vijf minder bekende factoren die jouw slaap ongemerkt saboteren, met flinke gevolgen voor je prestaties overdag.

Je zou denken dat het vooral komt door te veel werkdruk, je constante bereikbaarheid of een druk gezinsleven. Maar juist onopvallende factoren in je slaapomgeving of dagelijkse gewoontes kunnen een veel grotere rol spelen. Denk aan verkeerde ademhaling, onvoldoende daglicht of een matras die niet meer bij je lichaam past.

Volgens cijfers van het CBS kampt bijna één op de vijf Nederlanders met slaapproblemen. Een slechte nachtrust heeft directe invloed op je concentratie, humeur, gezondheid én productiviteit. Koffie, een uitslaapmoment of even powernappen helpen soms tijdelijk, maar lossen het probleem zelden structureel op. Wil je echt uitgerust wakker worden? Dan is het tijd om kritisch te kijken naar deze onverwachte boosdoeners.

1. Je bed houdt warmte vast (zonder dat je het merkt)

Veel mensen letten op de temperatuur in hun slaapkamer, maar vergeten dat ook het bed zelf – van matras tot kussen – invloed heeft op hoe koel je lichaam blijft. Een matras dat warmte vasthoudt, een topper zonder ventilatie of een kussen dat geen lucht doorlaat: al deze elementen kunnen ervoor zorgen dat je lichaam onvoldoende afkoelt. En juist dát is cruciaal om goed in slaap te vallen.

Je lichaam moet namelijk iets in temperatuur dalen om in een diepe, herstellende slaapfase te komen. Is je bed te warm, dan kan dat je slaapkwaliteit flink verstoren – zonder dat je het meteen merkt.

• Wat helpt: Kies voor een ventilerend slaapsysteem. Denk aan een matras met ademende materialen zoals latex of gel-infused schuim, een luchtige topper en een kussen dat warmte afvoert. Ook bamboe, lyocell en percal-katoen als beddengoed dragen bij aan een koel slaapklimaat.
• Extra tip: Douche niet koud, maar lauwwarm vlak voor het slapen. Dat helpt je lichaam juist om beter af te koelen.

2. Je ademt verkeerd tijdens je slaap

Een onderbelicht aspect van slaapproblemen is ademhaling. Veel mensen ademen 's nachts via de mond, wat kan zorgen voor een droge keel, snurken en zelfs een lagere zuurstofopname. Daardoor slaap je oppervlakkiger en word je minder uitgerust wakker. Adem je via je neus, dan profiteer je van een diepere ademhaling die het lichaam beter ondersteunt in de nachtelijke herstelprocessen.

• Wat helpt: Probeer jezelf te trainen om vaker door je neus te ademen, ook overdag. Dat helpt je lichaam om dit 's nachts vanzelf te blijven doen. Mondademhaling afleren kan snurken verminderen en de slaapkwaliteit verbeteren.
• Extra tip: Word je vaak wakker met een verstopte neus? Dan kan het zijn dat je gevoelig bent voor huisstofmijt of andere allergenen in je bed. Kies dan voor hypoallergene materialen en zorg voor goede ventilatie.

3. Je krijgt overdag te weinig daglicht

Je biologische klok wordt grotendeels aangestuurd door blootstelling aan licht. Vooral ochtendlicht is daarbij belangrijk. Kom je daar te weinig aan toe? (Bijvoorbeeld doordat je binnen werkt of in het donker opstaat) Dan raakt je melatonineproductie verstoord. Het gevolg: je wordt 's avonds minder slaperig en slaapt onregelmatiger.

• Wat helpt: Creëer een ritueel waarin je ochtendlicht integreert. Open direct je gordijnen, drink je koffie bij het raam of ga een korte wandeling maken in de ochtendzon. Zelfs 10 minuten maken al verschil.
• Extra tip: In de winter kan een daglichtlamp met minstens 10.000 lux uitkomst bieden. Zo houd je je bioritme ook op donkere dagen op peil.

4. De luchtkwaliteit in je slaapkamer is ondermaats

Een droge of vervuilde slaapkamerlucht kan leiden tot hoofdpijn, verstopte luchtwegen en onrustige slaap. Zeker in goed geïsoleerde huizen, waar ventilatie soms tekortschiet, is dit een onderschat probleem. Gelukkig zijn er eenvoudige natuurlijke oplossingen.

• Wat helpt: Zet een paar luchtzuiverende planten in je slaapkamer, zoals de aloë vera, areca-palm of Sansevieria. Ze filteren schadelijke stoffen uit de lucht, verhogen het zuurstofgehalte en verbeteren de luchtvochtigheid. Je kunt ook overwegen een luchtzuiveraar aan te schaffen.
• Extra tip: Kies voor planten zoals lavendel of jasmijn die een rustgevende geur verspreiden. Dat kan stress verlagen en helpen om makkelijker in slaap te vallen.

5. Je matras past niet (meer) bij jouw lichaam

Sta je regelmatig op met rugpijn of het gevoel dat je nauwelijks hebt geslapen? Dan is de kans groot dat je matras zijn beste tijd heeft gehad of simpelweg niet (meer) bij jouw lichaam past. Te hard, te zacht of versleten: het effect op je nachtrust is groot.

Een goed matras ondersteunt je wervelkolom, verdeelt het lichaamsgewicht gelijkmatig en voorkomt dat je continu draait om comfortabel te liggen.

• Wat helpt: Kijk niet alleen naar hoe oud je matras is (maximaal 7 tot 10 jaar), maar vooral naar hoe je je voelt. Sta je vaak moe of stijf op? Dan is het tijd om kritisch te kijken naar je slaapsysteem.
• Extra tip: Kies voor een matras met proefperiode. Zo kun je het in je eigen omgeving testen, zonder keuzestress in de winkel.

Goed bed en matras als fundament

Slaap is niet alleen een rustmoment, maar een essentieel onderdeel van je gezondheid. Daarom is het belangrijk om verder te kijken dan alleen ‘hoeveel' je slaapt. Vooral ‘hoe’ je slaapt maakt het verschil.

“We zien dagelijks hoeveel invloed slaapkwaliteit heeft op het energieniveau van mensen. Toch zijn veel factoren niet bij iedereen bekend. Daarom vinden we het belangrijk om deze kennis te delen.” zegt Steffie Westerhout, marketingmanager Benelux bij Swiss Sense. “Slaap begint niet pas als je je ogen sluit – het is iets waar je de hele dag bewust of onbewust aan werkt.”